Thiên Hương không nằm trong lộ trình chuyến đi Hà Giang của mình. Tình cờ mình gặp một anh bạn ở Lũng Cú, rồi mê mẩn những con đường qua chuyện ảnh kể, mình quyết định ở thêm một ngày tại Lũng Cú và cùng ảnh ghé Thiên Hương trước khi về lại Hà Giang.

Nhắc tới Thiên Hương là nhắc tới những ngôi nhà trình trường cổ hơn trăm năm tuổi, những rặng đa cổ thụ canh gác ngôi làng cả trăm năm, hay những con người thật thà, chất phác, mời trà mời cơm anh khách lữ hành phương xa.

Chẳng hùng vĩ như phần lớn những gì người ta nhắc tới Hà Giang, Thiên Hương như một viên ngọc sáng nhưng cũng đầy mơ mộng giữa núi rừng phía Bắc. Mặc dù chỉ cách trung tâm thị trấn Đồng Văn khoảng 5 km về hướng Bắc, Thiên Hương lại ít được nhắc tới như một điểm du lịch sáng trên bản đồ, mặc dù Thiên Hương xứng đáng nhiều hơn thế.

Là một ngôi làng cổ của người Tày, Giáy với tên gọi khác là “làng Mã Pắng” với hơn 100 năm tuổi, Thiên Hương như một dấu tích cổ kính nhưng thơ mộng, tươi đẹp tách biệt khỏi thế giới xô bồ náo nhiệt bên ngoài. Chắc cũng vì lẽ đó, Thiên Hương vẫn chưa bị du lịch tàn phá, vẫn giữ nguyên kiến trúc cổ xưa.

Như mọi người hay nói, đường khó đi thường sẽ dẫn đến một nơi rất đẹp, Thiên Hương chính là một nơi như vậy. Từ Đồng Văn dễ dàng tới Thiên Hương theo chỉ dẫn của Google Map. Suốt con đường đất xóc nảy từ thị trấn Đồng Văn, chiếc xe cọc cạch thuê được chỉ chực đổ bất cứ lúc nào. Trên con đường vào làng, giữa một bên vực thẳm, một bên vách đá, xa xa chập chùng núi non. Đường đến chốn thiên thai là đây chứ đâu!

Mải mê chạy xe giữa núi rừng, bất kể một phút giây trật nhịp có thể khiến cả người và xe ngã nhoài nhưng mắt vẫn không thể đảo quanh đồi núi. Bên dưới thung sâu là dòng sông Nho Quế, đường biên giới tự nhiên của Việt Nam và Trung Quốc. Mặc cho trời lạnh buốt nhưng suốt 5km đường tay lái gồng cứng khiến mình đổ mồ hôi, nhưng rồi những gốc đa trăm tuổi đầu làng dần hiện ra, mọi mệt mỏi dường như tan biến.

Đón khách vào làng là rặng đa đại thụ lớn vài người ôm không xuể. Nghe bảo rặng đa này ở đây lâu lắm rồi, chứng kiến biết bao thế đến rồi đi, chứng nhân cho lịch sử nơi Thiên Hương lớn lên.

Vào sâu hơn trong làng, mình gặp mấy cô đi làm về, vai còn gánh gồng rơm rạ nhưng ai cũng nở nụ cười tươi rói. Những con dốc ngắn quanh co men theo triền đồi, nơi những ngôi nhà trình tường trăm tuổi tựa vào. Nhà trình tường là những căn nhà được làm bằng đất để chống lại khí hậu khắc nghiệt miền cao nguyên đá. Từ hỗn hợp đất, những mảng tường được “trình” (vồ nện) thật chặt nhiều lần tạo nên kết cấu tường vững chãi, mùa hè mát mẻ, mùa đông ấm áp. Khi đất khô, những ngôi nhà trình tường có màu vàng tươi và tối màu dần theo thời gian, tạo nên nét đẹp hoang sơ cổ kính như ở Thiên Hương này.

Men theo con đường mòn vào làng là những hàng rào đá, không hề có chất kết dính, từng viên đá lớn nhỏ tựa vào nhau vững chãi. Từng lớp ngói âm dương phủ đầy mái nhà tới mái của những chiếc cổng. Trước hiên nhà treo đầy những bắp và rơm, nhìn nhìn thoáng qua đã thấy nồng đượm ấm áp miền cao nguyên. Trước cửa nhà ai cũng dán những lá bùa khắp cửa, trước khi bước vào gian nhà chính, nơi đặt bàn thờ lớn.

Mình bất ngờ trước sự hiếu khách của con người nơi này. Từ những đứa bé luôn nở nụ cười khi bắt gặp du khách, tới những anh trai đang dựng nhà nhưng cũng không quên mời cơm mấy cô cậu chạy từ Đồng Văn vào. Trong lúc đang mải lang thang ngắm nhìn những ngôi nhà cổ, bọn mình được một cụ bà mời vào uống trà. Bà kể lể về những đứa con đi xa làm ăn, những mẻ rượu ngô thơm ấm trong những ngày lạnh, kể về những ước mơ nhỏ nhưng ấm áp như lòng người nơi đây vậy.

Nhắc tới Thiên Hương là nhắc tới chốn cổ tích, nơi có những ngôi nhà trình tường cổ ấm áp giữa núi rừng bao la, những con người nhân hậu, hiền hòa và vô cùng hiếu khách. Thiên Hương đẹp bởi nét cổ kính, hoang sơ, chưa bị tác động nhiều bởi du lịch. Mong sao cho Thiên Hương mãi giữ nét độc đáo ấy, giữa muôn ngàn méo mó, biến dạng của du lịch ngày nay.

Tác giả: Nguyễn Quỳnh Trang
* Bài viết tham gia chương trình Traveloka Golocal

Traveloka Golocal là chương trình viết blog giới thiệu những địa điểm đẹp trên khắp đất nước Việt Nam. Đây là cơ hội tuyệt vời để quảng bá du lịch địa phương đến mọi người. Với mỗi bài viết đạt yêu cầu bạn sẽ nhận ngay 800.000 VND và cơ hội làm Cộng tác viên với Traveloka. Thông tin chi tiết về chương trình xem tại: https://www.traveloka.com/vi-vn/golocal