Khi nhắc đến Hội An – Quảng Nam, người ta thường nghĩ ngay đến phố cổ, chùa Cầu, sông Hoài hay hội quán. Nhưng ít ai biết đến một Hội An với góc khuất khác gắn liền với chiều dài lịch sử và văn hóa nơi đây - các làng nghề.
Cùng người lái đò trên sông Hoài đi khám phá làng mộc Kim Bồng.
Hội An nổi tiếng với những làng nghề truyền thống như làng gốm Thanh Hà, làng rau Trà Quế, làng mộc Kim Bồng. Sự ra đời và phát triển của các làng nghề truyền thống đã phục vụ nhu cầu đời sống người dân địa phương bao đời và cũng là một minh chứng cho một thời phồn thịnh, tấp nập nơi cảng thị cổ từ nhiều thế kỳ trước, là nơi đã góp phần không nhỏ cho sự phát triển kho tàng di sản nơi đây.
Hoàng hôn trên sông Hoài - phố cổ Hội An.
Đặc biệt nhất là làng mộc Kim Bồng, nơi đã có những đóng góp to lớn gắn liền với những công trình nhà cổ ở Hội An và cũng là nơi sản sinh ra bao thế hệ nghệ nhân bậc thầy, ghi dấu trên các công trình lớn với giá trị nghệ thuật còn được lưu lại đến ngày nay trên khắp mọi miền đất nước.
Phố cổ Hội An nhìn từ làng mộc Kim Bồng,
Trong những năm phố cổ Hội An khai thác và phát triển du lịch thành công thì làng mộc Kim Bồng cũng được biết đến như một làng nghề truyền thống. Chỉ thế thôi chứ ít được quan tâm phát triển, một phần do địa phương chưa nhận thấy tiềm năng du lịch của làng nghề, phần khác cũng do đặc điểm địa lý có phần đặc biệt nơi đây. Làng mộc Kim Bồng tọa lạc trên một gò đất lớn giữa dòng sông Thu Bồng đổ vào từ Cửa Đại, thuộc xã Cẩm Kim – Hội An – Quảng Nam, hoàn toàn biệt lập với những vùng lân cận.
Được dịp nghỉ hè về quê, lần này là lần bao nhiêu xuống Hội An rồi tôi không nhớ, thế là quyết định khám phá nơi “ốc đảo” mà xưa giờ chưa từng một lần ghé qua này.
Thuyền đánh bắt cá của người dân ở Hội An.
Từ ngày tỉnh Quảng Nam triển khai phong trào nông thôn mới kèm theo chủ trương phát triển mô hình làng nghề kết hợp du lịch, lãnh đạo thành phố Hội An đã đề ra những dự án đổi mới bộ mặt làng nghề và cho xây dựng những công trình phục vụ kèm theo. Trong đó cầu Cẩm Kim nối đôi bờ xã Cẩm Kim (làng mộc Kim Bồng) với phố cổ Hội An được khánh thành từ đầu năm 2016 là một trong những thay đổi có ảnh hưởng tích cực nhất đến đời sống người dân và hoạt động du lịch nơi đây.
Người dân đạp xe trên cầu Cẩm Kim.
Kể từ đó người dân nghèo nơi “ốc đảo” Cẩm Kim đã kết thúc cảnh lo toan với những chuyến đò tròng trành kết nối đôi bờ, chấm dứt cảnh lụy đò xưa nay để thông thương với những vùng lân cận. Từ đó, làng mộc Kim Bồngcũng bắt đầu thay da đổi thịt.
Hoàng hôn đoạn cuối sông Hoài chảy vào sông Thu Bồn.
Việc kết hợp làng nghề truyền thống vào du lịch giúp đời sống kinh tế của người dân cải thiện rõ rệt. Từ ngày “du lịch về làng”, cuộc sống người dân làng Kim Bồng nhộn nhịp hẳn, dọc bến sông ngày nào còn dành cho thuyền đò dân sinh và vận chuyển vật liệu, giờ đã là một bến đỗ tấp nập tàu thuyền du lịch với hàng ngàn lượt khách tham quan mỗi ngày.
Kim Bồng giờ đã trở thành bến đỗ tấp nập của tàu thuyền du lịch với hàng ngàn lượt khách tham quan mỗi ngày.
Những gian hàng bán đồlưu niệm của người dân địa phương mọc lên san sát phục vụ du khách, đặc biệt là các sản phẩm từ gỗ của chính làng nghề tạo tác. Kèm theo đó là những khu nhà xưởng chế tác, nhà trưng bày được dựng lên với không gian mở, tạo điều kiện cho du khách có thể dễ dàng tham quan, tìm hiểu và thậm chí là tham gia trải nghiệm một vài phút giây làm “thợ mộc”.
Gỗ của làng mộc được ngâm dưới lòng sông Hoài.
Nếu trước kia du khách muốn đến với làng mộc phải thông qua tàu thuyền thì nay đã thuận tiện hơn vì đã có cầu bắc qua sông, nhờ đó du khách có thể di chuyển bằng xe máy hoặc xe đạp. Đặc biệt, các dịch vụ tham quan bằng xe đạp cũng đã thêm Kim Bồng vào bản đồ hành trình của mình.
Từ ngày có cầu mới, các hộ dân sinh sống nhờ hoạt động lái đò, phà cũng ngưng hẳn và được địa phương hỗ trợ chuyển đổi sang mô hình tàu thuyền du lịch để tiếp đón lượng khách lớn hơn đến với làng mộc thông qua đường thủy từ phố cổ đến bến. Du khách mất khoảng 10-15 phút để di chuyển bằng thuyền từ phố cổ đến làng mộc, chủ yếu là người du khách nước ngoài, đặc biệt đến từ Hàn Quốc, Trung Quốc.
Một "thuyền trưởng" đang chờ chở khách tham quan.
Du khách người Hàn cùng cô bán hàng rong.
Đặc biệt, đến với Kim Bồng, du khách còn có cơ hội dạo qua một làng chài nhỏ ven sông cực kỳ thơ mộng ngay cạnh làng mộc. Vì là làng chài nhỏ lẻ và biệt lập với những nơi còn lại của Hội An nên ít được ai biết đến, nhưng khung cảnh ở đây phải nói là tuyệt vời. Bạn có thể thử cảm giác ngồi trên chiếc cầu tàu bằng tre vào một chiều gió mát và ngắm nhìn phố cổ từ xa với những chuyến đò tấp nập qua lại cập bến vào làng mộc.
Cầu tàu bằng tre ở ven sông hướng về phố cổ.
Trong khung cảnh phát triển kinh tế nhộn nhịp như ngày nay, nơi này giờ đây cũng chỉ còn tập trung vài hộ dân chài sinh sống trên thuyền đò và là nơi neo đậu một số ghe thuyền đi lại của người dân ven sông. Đặc biệt bạn còn có thể tìm mua được những loại hải sản nước ngọt tươi ngon do tự tay người dân đánh bắt và bày bán dọc theo đường làng.
Ghe thuyền neo đậu ở làng chài ven sông.
Đường làng từ cầu Cẩm Kim vào làng mộc Kim Bồng.
Cuộc sống người dân ở Cẩm Kim còn khá là yên bình và êm ả, khác hẳn với không khí đã từ lâu tấp nập nơi phố cổ với các hoạt động du lịch nhộn nhịp hay một thương cảng trù phú của những thế kỷ trước.
Một gia đình sống bằng nghề đánh bắt trên sông.
Đôi bờ sông Hoài.
Nếu có dịp đến với Hội An thì “ốc đảo” Cẩm Kim và làng Mộc Kim Bồng ngay từ bây giờ nên có trong lịch trình của các bạn liền đi nhé!
Tác giả: Trần Đức
* Bài viết tham gia chương trình Traveloka Golocal.
Traveloka Golocal là chương trình viết blog giới thiệu những địa điểm đẹp trên khắp đất nước Việt Nam. Đây là cơ hội tuyệt vời để quảng bá du lịch địa phương đến mọi người. Với mỗi bài viết đạt yêu cầu bạn sẽ nhận ngay 800.000 VND và cơ hội làm Cộng tác viên với Traveloka. Thông tin chi tiết về chương trình xem tại: https://www.traveloka.com/vi-vn/golocal