Mâm ngũ quả ngày Tết 2025: Ý nghĩa và cách bày trí

Nguyễn Thụy Mộc Nhiên
12 Dec 2024 - Đọc trong khoảng 11 phút

Từ lâu, mâm ngũ quả ngày Tết đã trở thành phong tục truyền thống không thể thiếu của người dân Việt Nam. Bên cạnh việc cầu chúc cho một năm mới an lành, mâm ngũ quả còn mang đến cho chúng ta nhiều điều kỳ diệu khác. Nếu bạn chưa biết đó là những điều gì, hãy cùng Traveloka khám phá ngay sự thật về ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày Tết 2025 nhé!

Mâm ngũ quả ngày Tết là gì?

Mâm ngũ quả ngày Tết là một trong các phong tục đặc sắc mà nhân dân Việt Nam còn lưu giữ từ xưa cho đến hiện tại. Mâm ngũ quả là một mâm với 5 loại trái cây tượng trưng cho các ý nghĩa khác nhau. Chúng thường xuất hiện vào các dịp Tết Nguyên Đán 2025 ở các gia đình từ Bắc vào Nam. Tùy vào từng nơi mà bạn sinh sống, mâm ngũ quả sẽ mang trên mình ý nghĩa và điều ước khác nhau.

Sự thật về ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết

Mâm ngũ quả ngày Tết bắt nguồn từ lễ Vu Lan trong đạo Phật với hình ảnh 5 loại trái cây xuất hiện trong kinh Ullambana Sutra. Theo đó, trái cây với 5 màu khác nhau sẽ tượng trưng cho “Ngũ thiện căn”. Trong đó, tin căn thể hiện cho sự tin tưởng; tấn căn là ý chí kiên cường, bất khuất; niệm căn là cầu mong một trí nhớ tốt; định căn thể hiện sự tịnh tâm, tâm không loạn; huệ căn là trí khôn, sự sáng suốt.

mâm ngũ quả ngày tết

Sự thật về ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày Tết.@ShutterStock

Theo Phó giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Huy Thiệu, mâm ngũ quả có 5 loại tượng trưng cho ngũ hành, tương ứng với sinh mệnh của mỗi người. Số 5 còn mang ý nghĩa là sự nảy nở, sinh sôi và phát triển. Đối với người Việt Nam, mâm ngũ quả còn là biểu tượng cho điều ước được “ngũ phúc lâm môn” - rước phúc về nhà với: Phú quý (giàu có, sung túc), trường thọ (sống lâu), khang ninh (mạnh khỏe, an yên), hảo đức (nhân từ, lương thiện), thiện chung (may mắn).

Ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày Tết ở 3 miền khác nhau như nào?

Ở mỗi miền, mâm ngũ quả sẽ tượng trưng cho các ý nghĩa khác nhau. Thông thường, các mâm sẽ gồm có 5 loại trái tượng trưng cho Phú (sự giàu có, thịnh vượng), Quý (sự sang trọng, quý phái), Thọ (sống lâu trăm tuổi), Khang (sự khỏe mạnh, không bệnh tật đọa đày), Ninh (sự an lạc, thoải mái).

Mâm ngũ quả miền Bắc

Với người dân ở phía Bắc Việt Nam, một mâm ngũ quả ngày Tết 2025 độc đáo sẽ là mâm trái cây sắp xếp theo thuyết ngũ hành của phương Đông. Trong đó, các loại quả phải được phối theo 5 màu: Mộc (màu xanh lá), Kim (màu trắng), Thổ (màu vàng), Hỏa (màu đỏ), Thủy (màu đen). Vì vậy, mâm ngũ quả của miền Bắc thường có các loại trai như chuối xanh, phật thủ, sung, dứa, bưởi,...

Mâm ngũ quả miền Nam

Khi trưng bày mâm ngũ quả, người miền Nam thường chọn lựa rất kỹ từng loại quả theo “cầu sung vừa đủ xài” với mong muốn có một năm mới sung túc, đủ đầy. Vì thế người miền Nam thường chọn mãng cầu, quả sung, trái dừa, đu đủ, xoài. Ngoài ra, họ cũng chuẩn bị thêm một cặp dưa hấu. Vào khoảnh khắc giao thừa, mọi người sẽ quây quần bên nhau và bổ trái dưa. Nếu thịt dưa đỏ đều và ngọt thì trong năm đó cả nhà sẽ luôn gặp nhiều may mắn và tiền bạc rủng rỉnh.

mâm ngũ quả ngày tết

Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam.@ShutterStock

Mâm ngũ quả miền Trung

Thông thường, người miền Trung sẽ chuẩn bị một mâm ngũ quả ngày Tết đơn giản, không quá cầu kỳ. Bởi vì họ tin rằng cầu mong bằng lòng thành tâm sẽ là “mâm trái cây” ý nghĩa nhất. Bên cạnh đó, nơi đây thường dễ gặp thiên tai và cuộc sống không quá dư dả vì thế, tùy vào điều kiện của từng gia đình mà mâm ngũ quả sẽ có cách bày biện khác nhau. Trong đó sẽ bao gồm dứa, chuối, thanh long, sung, cam, dưa hấu, quýt.

Những điều cần lưu ý khi chưng mâm ngũ quả ngày Tết

Tuy nhiên, khi bày mâm ngũ quả ngày Tết cũng có nhiều điều cần lưu ý đặc biệt chú ý để bạn không mắc những lỗi không tốt cho việc cúng kiếng hay thờ cúng tại gia.

Cách lựa chọn trái cây để bày mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả sẽ tùy thuộc theo từng vùng mà phải chọn những loại quả cho phù hợp, tuy nhiên cần đảm bảo được một số cách lựa chọn sau:

Ngũ quả: Ý chỉ đến 5 loại quả trên một mâm cúng, tùy vào vùng miền mà mỗi loại quả được chọn sẽ tượng trưng cho những điều tốt đẹp riêng. Có thể là dựa vào ngũ hành Kim, Mộc, Thủy, Hỏa và Thổ hoặc chủ yếu lựa chọn 5 loại quả có màu sắc khác nhau để bày mâm cúng thêm đẹp mắt.
Lựa chọn những loại quả mới, tươi tốt và chắc tay: Với mâm cúng chúng ta cần ưu tiên chọn những quả tươi nhất để dâng cúng. Đồng thời, nên lựa chọn những quả còn cuốn để thể hiện cho sự tươi mới dâng cho ông bà, tổ tiên hoặc chư vị Thần Phật thờ cúng.

Một số điều cấm kỵ khi bày mâm ngũ quả ngày Tết

Điều cấm kỵ cũng tùy thuộc vào vùng miền mà hình thành, ngoài những lưu ý trên bạn cũng nên tránh nhiều điều kiêng kỵ vì “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”. Một số điều cấm kỵ không nên phạm phải có thể nhắc đến như là:

Với người miền Nam, thường sẽ không dàn trên mâm cúng các loại quả như chuối, lê… vì những loại quả này thường đọc chạy thành “chúi xuống”, “chia ly”…
Không sử dụng những trái cây giả để trưng bày, đây là điều cấm kỵ vì nó thể hiện cho sự không thành kính đến tổ tiên, Thần Phật.
Nên chuẩn bị mâm cúng từ trước đêm 30 để bày lên bàn thờ.
Không sử dụng những trái cây cũ để dâng cúng, vì khi trái cây hỏng điều đó thể hiện cho một năm mới không tốt lành. Thường mâm ngũ quả sẽ được để trên bàn thờ gia tiên từ đêm 30 đến khi hạ nêu (khoảng mùng 7 Tết).

Gợi ý địa điểm du lịch dịp Tết

Bên cạnh thực hiện các nghi thức, phong tục vào ngày Tết, mọi người có thể tranh thủ khoảng thời gian này để đi chơi, du lịch tới nhiều địa điểm tham quan nổi tiếng. Dưới đây là một vài địa điểm mà bạn có thể tham khảo.

Mai Châu, Hòa Bình: là nơi mang đến cảnh rừng hoa đào đang khoe sắc thắm giữa bầu không khí se lạnh. Đến với nơi đây, bạn sẽ được vi vu tới bản Pom Cọng, Đèo Thung Khe, Bản Lác, Cảng Thung Nai,... Ngoài ra, bạn có thể tham gia thêm nhiều hoạt động thú vị như trekking, đi dạo,...
Mộc Châu, Sơn La: với khung cảnh trữ tình cùng khí hậu ôn hòa, Mộc Châu là địa điểm hấp dẫn với nhiều khách du lịch trong dịp Tết. Đến với nơi đây, bạn sẽ được hòa mình vào cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp với những đồi chè xanh ngát, cánh đồng hoa mận rực rỡ và rừng thông yên bình.
mâm ngũ quả ngày tết

Cánh đồng hoa rực rỡ ở Mộc Châu vào mùa xuân.@ShutterStock

Huế: Khi thử trải nghiệm tour Huế, bạn sẽ được tận hưởng khoảng không thư thái với hình ảnh núi rừng xanh mát cùng khung cảnh sông nước thơ mộng. Ngoài ra, nơi đây cũng là nơi phù hợp để du lịch tâm linh với các ngôi chùa linh thiêng như thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã, chùa Thiên Mụ,...
Nghệ An: là nơi hội tụ nhiều ngôi đền, bạn sẽ được vi vu tới ba trong tứ linh đền bao gồm đền Cờn, đền Bạch Mã và đến Quá Sơn. Mỗi đền đều mang trên mình một vẻ đẹp cổ kính, trang nghiêm đan xen là các giá trị văn hóa, tâm linh. Nghệ An còn là nơi mang đến cho bạn cảm giác yên bình cũng như là nơi để bạn gửi gắm những ước mong, hy vọng về một năm tràn đầy hạnh phúc và may mắn.
mâm ngũ quả ngày tết

Đồi chè Thanh Chương ở Nghệ An.@ShutterStock

Hà Giang: ngoài những dãy núi hùng vĩ, Hà Giang còn mang đến cho khách du lịch những cánh đồng hoa rộng lớn. Đến với nơi đây, bạn sẽ được tận hưởng bầu không khí trong lành với cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp. Thêm vào đó là có cơ hội được trải nghiệm phong tục đón Tết của người dân nơi đây cũng như tham gia vào các lễ hội đặc sắc. Ngoài ra, bạn có thể tham gia các hoạt động như khám phá cung đường của Hà Giang với xe máy hay trải nghiệm đi phượt qua tour trọn gói Hà Giang 2N3D từ Hà Nội.
Bắc Ninh: nổi tiếng với nghệ thuật Quan họ truyền thống, Bắc Ninh sẽ mang đến cho bạn cảm giác phấn khích, thích thú với lễ hội Bà Chúa Kho cùng những mâm cỗ lớn. Trong ngày này, bạn có thể tham gia lễ hội để cầu chúc sự may mắn, tiền tài, của cải cho năm mới.
Đà Nẵng: là thành phố của biển cả, du lịch Đà Nẵng sẽ mang đến cho bạn cảm giác yên bình qua khung cảnh biển bao la, rộng lớn cùng với tiếng sóng vỗ nhẹ nhàng. Bên cạnh đó, nơi đây còn mang lại không khí rộn ràng với các hoạt động văn hóa như bắn pháo hoa Tết, Cầu rồng phun lửa,... Bạn có thể tham gia thêm một vài hoạt động khác như: Trượt thác Hòa Phú Thành Đà Nẵng, du ngoạn sông Hàn về đêm, khám phá Bà Nà Hills,...
An Giang: với vẻ đẹp yên bình của thiên nhiên hòa cùng không gian mùa xuân vào ngày Tết, An Giang sẽ mang đến cho bạn những khoảnh khắc tuyệt vời cùng nhiều kỷ niệm đáng nhớ. Đến với nơi đây vào dịp Tết, bạn sẽ được tham gia các phiên chợ nổi nhộn nhịp, lễ hội đình chùa đặc sắc, ghé qua rừng Tràm Trà Sư hoặc vi vu tới núi Sam xinh đẹp.
mâm ngũ quả ngày tết

Vẻ đẹp dịu dàng của An Giang.@ShutterStock

Qua bài viết này, có lẽ bạn đã biết được ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày Tết ở ba miền cũng như bỏ túi thêm các địa điểm du lịch ngày Tết rồi, đúng không nào? Nếu vậy, bạn hãy nhanh tay đặt ngay vé máy bay giá hời, phòng khách sạn chất lượng cùng các tour du lịch, vé tham quan, vé vui chơi giải trí Traveloka Xperience trên Traveloka ngay hôm nay để sở hữu mức giá ưu đãi nhất nhé!

Trong bài viết này

• Mâm ngũ quả ngày Tết là gì?
• Sự thật về ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết
• Ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày Tết ở 3 miền khác nhau như nào?
• Mâm ngũ quả miền Bắc
• Mâm ngũ quả miền Nam
• Mâm ngũ quả miền Trung
• Những điều cần lưu ý khi chưng mâm ngũ quả ngày Tết
• Cách lựa chọn trái cây để bày mâm ngũ quả
• Một số điều cấm kỵ khi bày mâm ngũ quả ngày Tết
• Gợi ý địa điểm du lịch dịp Tết
Khách sạn
Vé máy bay
Things to Do
Luôn biết thông tin mới nhất
Đăng ký nhận bản tin của chúng tôi để biết thêm các khuyến nghị về du lịch và phong cách sống cũng như các chương trình khuyến mãi thú vị.
Đăng ký