Nếu bạn thường xuyên di chuyển bằng đường hàng không, chắc hẳn đã từng nghe hoặc trải qua ít nhất một lần delay máy bay. Vậy delay máy bay là gì, nguyên nhân do đâu và hành khách nên làm gì khi gặp delay? Bài viết dưới đây của Traveloka sẽ cung cấp cho bạn mọi thông tin cần biết từ nguyên nhân phổ biến cho đến các mẹo nhỏ giúp bạn ứng phó dễ dàng hơn.

Delay máy bay hay còn gọi là hoãn chuyến bay, là tình trạng chuyến bay không thể khởi hành đúng theo thời gian dự kiến ban đầu. Điều này có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm yếu tố kỹ thuật, thời tiết, an ninh hoặc quản lý không lưu. Thời gian delay có thể kéo dài từ vài phút đến vài giờ, thậm chí trong trường hợp bất khả kháng, chuyến bay có thể bị hoãn cả ngày hoặc vài ngày.

Các hãng hàng không tại Việt Nam như Vietnam Airlines, Vietjet Air, Bamboo Airways,.... đều phải thông báo cho hành khách qua tin nhắn, email hoặc ứng dụng di động khi có tình trạng hoãn chuyến. Tuy nhiên, cũng có trường hợp hành khách chỉ biết khi đã đến sân bay do sự cố phát sinh đột xuất. 

Theo Thông tư 19/2023/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải, một chuyến bay được xem là bị chậm (delay) khi thời gian khởi hành thực tế muộn trên 15 phút so với lịch bay đã thông báo trước. Trong trường hợp này, nếu hành khách đã được xác nhận chỗ và có vé hợp lệ sẽ được đảm bảo quyền lợi theo quy định của pháp luật.

Trước hết, hãng hàng không có nghĩa vụ thông tin rõ ràng cho hành khách về tình trạng chuyến bay, bao gồm lý do chậm trễ, thời gian cất cánh dự kiến mới, cùng các phương án thay thế như đổi chuyến bay khác hoặc hoàn tiền vé. 

Ngoài ra, hãng phải hỗ trợ các chi phí hợp lý phát sinh trong thời gian chờ đợi như ăn uống, nghỉ ngơi tùy theo thời gian delay thực tế. Điều này sẽ tùy thuộc theo từng hãng bay và chính sách hỗ trợ của họ, bạn hãy tìm hiểu kỹ trước khi book vé máy bay nhé. Đặc biệt là đối với các chuyến bay quốc tế. 

Tùy mức độ chậm chuyến, hãng hàng không sẽ phải thực hiện thêm các nghĩa vụ cụ thể như sau:

Tóm lại, khi gặp phải tình huống chuyến bay bị delay, bạn nên bình tĩnh kiểm tra thông báo từ hãng hàng không, nắm rõ quyền lợi của mình và chủ động yêu cầu hỗ trợ nếu cần. Việc hiểu rõ các quy định này giúp bạn yên tâm hơn trong những trường hợp bất khả kháng và đảm bảo được quyền lợi chính đáng của mình trong hành trình bay.

Tình trạng delay chuyến bay là vấn đề khá phổ biến trong lĩnh vực hàng không. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc này, dưới đây là một số lý do cụ thể như:

Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất. Mỗi chuyến bay đều phải trải qua quy trình kiểm tra kỹ thuật nghiêm ngặt trước khi cất cánh. Chỉ cần một bộ phận nhỏ như cảm biến, hệ thống phanh hay thiết bị liên lạc có dấu hiệu bất thường, đội kỹ thuật phải kiểm tra và khắc phục ngay để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Các hãng hàng không thường ưu tiên an toàn hơn tốc độ, do đó việc delay để bảo dưỡng hoặc thay thế linh kiện là hoàn toàn cần thiết. Trong một số trường hợp, chuyến bay trước đó gặp trục trặc kỹ thuật khiến máy bay không thể kịp trở về cho chuyến kế tiếp dẫn đến kéo theo chuỗi delay chuyến bay liên hoàn.

Bên cạnh các yếu tố kỹ thuật, việc chuyến bay bị hoãn còn có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khách quan khác nhau. Những yếu tố này thường nằm ngoài tầm kiểm soát của hãng hàng không và có thể ảnh hưởng trực tiếp đến lịch trình bay của hành khách.

Thời tiết xấu: Trong điều kiện thời tiết xấu như bão lớn, sương mù, sấm sét, giông tố hoặc mưa lớn kéo dài, việc cất cánh và hạ cánh trở nên nguy hiểm. Để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hành khách, hãng hàng không buộc phải delay chuyến bay cho đến khi điều kiện thời tiết ổn định trở lại. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất và hoàn toàn không thể tránh khỏi trong ngành hàng không.

Kiểm soát không lưu và điều kiện sân bãi: Khi lưu lượng hành khách tăng cao, đặc biệt trong các dịp lễ Tết hoặc mùa du lịch, tần suất chuyến bay cũng tăng theo. Điều này dễ dẫn đến tình trạng quá tải tại các cảng hàng không, gây ùn tắc trong việc điều phối cất và hạ cánh. Các chuyến bay phải chờ lệnh từ kiểm soát không lưu để đảm bảo an toàn và trật tự trên đường băng.

Lý do an ninh hoặc kiểm tra hành lý: Trước mỗi chuyến bay, bộ phận an ninh sân bay sẽ kiểm tra hành lý, hành khách và thiết bị trên máy bay để đảm bảo an toàn cho toàn bộ hành trình. Trong một số trường hợp, nếu phát hiện hành lý khả nghi, hành khách không tuân thủ quy định, hoặc thiết bị an ninh gặp sự cố, quá trình kiểm tra sẽ kéo dài, dẫn đến việc khởi hành muộn hơn dự kiến.

Máy bay về muộn: Đây là nguyên nhân rất phổ biến, khi chuyến bay trước đó hạ cánh trễ vì bất kỳ lý do nào, chuyến kế tiếp sử dụng cùng máy bay sẽ buộc phải khởi hành muộn. Tình trạng này thường xảy ra với các đường bay ngắn, có tần suất khai thác cao trong ngày.

Lý do thương mại: Với các chuyến bay ít khách, đặc biệt là chặng ngắn, hãng hàng không đôi khi gộp hai chuyến làm một để tối ưu chi phí.

Bị hoãn chuyến bay chắc chắn là điều không ai mong muốn. Tuy nhiên, thay vì căng thẳng hay lo lắng, bạn có thể chủ động ứng phó để chuyến đi vẫn thoải mái và ít bị ảnh hưởng nhất.

Kiểm tra lại thông tin chuyến bay: Ngay khi nhận được thông báo delay máy bay, bạn hãy kiểm tra thông tin chính thức từ hãng hàng không qua website, ứng dụng di động hoặc bảng điện tử tại sân bay. Bạn cũng có thể đến quầy thông tin hoặc quầy hỗ trợ khách hàng để cập nhật thời gian khởi hành mới nhất. Việc nắm rõ tình hình giúp bạn chủ động sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hoặc thay đổi kế hoạch kịp thời.

Liên hệ với hãng hàng không: Đây là việc đầu tiên và quan trọng nhất mà bạn nên làm khi nhận được thông báo delay máy bay. Nhân viên của hãng sẽ hỗ trợ, giải đáp nhanh chóng các thắc mắc liên quan đến thời gian khởi hành mới, lý do hoãn chuyến và quyền lợi của hành khách. Việc liên hệ sớm giúp bạn chủ động hơn trong việc điều chỉnh lịch trình và hạn chế tối đa ảnh hưởng đến kế hoạch di chuyển.

Tham gia các tour transit miễn phí: Tại một số sân bay quốc tế lớn, hành khách có thời gian chờ dài do delay hoặc nối chuyến từ 5 - 6 tiếng trở lên có thể đăng ký tham gia các tour transit miễn phí. Những tour này thường kéo dài 2 - 3 tiếng, đưa bạn đi tham quan nhanh các địa điểm nổi tiếng gần sân bay. Đây là cách thú vị để biến thời gian chờ thành một trải nghiệm du lịch ngắn đáng nhớ. 

Tận dụng thời gian chờ đợi hợp lý: Thay vì bực bội hay lo lắng, hãy tận dụng thời gian chờ để nghỉ ngơi, đọc sách, làm việc, xem phim, ăn nhẹ hoặc lướt mạng xã hội. Bạn có thể sạc đầy thiết bị điện tử, viết lại kế hoạch hành trình, hoặc đơn giản là thư giãn tại khu vực yên tĩnh trong sân bay.

Đặc biệt, bạn có thể chọn nghỉ ngơi tại các phòng chờ sân bay nơi cung cấp đầy đủ tiện nghi như ghế sofa, wifi miễn phí, đồ ăn nhẹ, đồ uống,.... Bạn có thể dễ dàng đặt trực tiếp qua các nền tảng uy tín như Traveloka giúp bạn tận hưởng khoảng thời gian chờ thoải mái hơn, nhất là với những chuyến bay đêm hoặc nối chuyến dài.

Thay đổi kế hoạch khi cần thiết: Nếu việc hoãn chuyến ảnh hưởng đến các kế hoạch tiếp theo (như lịch họp, lịch trình du lịch hay chuyến bay nối tiếp), bạn nên chủ động thay đổi kế hoạch hoặc liên hệ khách sạn, đối tác để điều chỉnh lịch. Trong trường hợp delay quá lâu, hãy trao đổi với hãng để được chuyển chuyến bay khác hoặc hoàn tiền vé theo chính sách hiện hành.

Xem xét chính sách hỗ trợ và bồi thường: Nếu chuyến bay bị delay từ 2 giờ trở lên, hành khách có thể được phục vụ nước uống, ăn nhẹ hoặc hỗ trợ chỗ nghỉ (nếu delay qua đêm). Đối với các trường hợp hãng chủ động hủy hoặc delay quá lâu, hành khách có thể được chuyển sang chuyến bay khác cùng hành trình, hoặc hoàn tiền toàn bộ vé. Vì vậy, bạn nên giữ lại vé, hóa đơn và biên bản xác nhận delay để làm căn cứ yêu cầu bồi thường sau đó. 

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo mua bảo hiểm du lịch trên Traveloka giúp bảo vệ bạn khỏi những tình huống như hoãn chuyến bay, hủy chuyến, thất lạc hành lý và tai nạn.

Mặc dù không thể kiểm soát được hết các nguyên nhân khách quan, bạn vẫn có thể giảm thiểu nguy cơ bị hoãn chuyến bay bằng cách lên kế hoạch cẩn thận và áp dụng một số mẹo hữu ích như: 

Bài viết này đã giải thích rõ delay máy bay là gì, nguyên nhân xảy ra và cách xử lý hiệu quả khi không may gặp phải. Việc hoãn chuyến bay có thể gây bất tiện, nhưng nếu chuẩn bị kỹ, bạn hoàn toàn có thể biến khoảng thời gian chờ đợi thành cơ hội để nghỉ ngơi, thư giãn hay khám phá thêm nhiều điều thú vị. 

Ngoài ra, nếu bạn đang lên kế hoạch để đi du lịch đó đây thì Traveloka có rất nhiều mã giảm giá Traveloka khi bạn đặt phòng khách sạn, vé máy bay hoặc vé xe khách. Chưa dừng lại ở đó, Traveloka còn có các tour du lịch, vé tham quan, vé vui chơi giải trí Traveloka Xperience, cũng như trải nghiệm tour du thuyền với giá cả hợp lý để hành trình của bạn trở nên trọn vẹn hơn bao giờ hết.